Najważniejsze motywować!
Aby efektywnie zarządzać zespołem, konieczna jest odpowiednia motywacja. Menedżer bez systemu motywacyjnego nie zbuduje efektywnego zespołu, nie obudzi w swoich pracownikach potencjału, nie uzyska zaangażowania. Jeśli menedżer nie potrafi odpowiednio zmotywować pracowników, prawdopodobnie powinien wzmocnić swoje umiejętności w tym obszarze.
Czynniki motywujące można podzielić na:
– zewnętrzne – wszystkie dodatkowe gratyfikacje, czynniki zewnętrzne powodujące wykonywanie danej pracy tj. pozycja społeczna, uznanie itd
– wewnętrzne – radość i poczucie sensu z pracy, którą się wykonuje.
Motywację zewnętrzną łatwiej jest wzbudzić. Niestety nie zawsze jest to możliwe ze względów choćby ekonomicznych. Z drugiej strony, zbyt szybkie awansowanie, zbyt częste premie mogą doprowadzić do sytuacji, w której pracownik przyzwyczajony do tego, co posiada będzie chciał więcej, a w rezultacie zabraknie czynników motywujących. Źródła zewnętrznej motywacji mogą ulec wyczerpaniu, zwłaszcza te finansowe, wiec może być to krótkoterminowy sposób na zwiększenie efektywności pracownika.
Motywacja wewnętrzna jest skuteczniejsza, ponieważ pracownik sam siebie motywuje. Źródło zaangażowania i chęci wykonywanej pracy leży w samym pracowniku, w zadowoleniu, poczuciu spełnienia. Jest to chęć do samorozwoju, głęboko zakorzeniona potrzeba samorealizacji. O wiele ciężej jest ją wzbudzić, ale z drugiej strony oddziałuje ona dłużej.
Optymalną opcją następuje wówczas, gdy pracownik posiada motywację wewnętrzną, która jest wspomagana przez menedżera czynnikami zewnętrznymi. Jak jednak tego dokonać? Poniżej prezentujemy kilka sposobów motywacyjnych, które mogą pomóc menedżerowi w tym trudnym zadaniu.
1) Cele
Menedżer powinien pomagać pracownikowi wyznaczać cele i motywować poprzez cele. Oczywiście powinny być one zgodne z zasadami SMART, czyli zrozumiałe, jasno określone, wyznaczone w czasie, realne i zaakceptowane przez pracownika. Przy motywacji mogą to być cele perspektywiczne, skupione na dalszej przyszłości. Warto je wyznaczyć, a następnie podzielić na mniejsze, bliższe, których realizacja jest w zasięgu ręki.
2) Uznanie
Uznanie menedżer może wyrażać w czasie udzielania informacji zwrotnej. Kierownik może także na różne sposoby dawać pracownikowi poczucie uznania poprzez premie finansowe, dodatkowe możliwości rozwoju, pochwałę na tle zespołu, wyrażenie zadowolenia w trakcie oceny pracownika.. Wszystkie te elementy mogą następować naprzemiennie.
Bodźce motywujące powinny być powtarzane. Motywacja nie trwa wiecznie i wymaga czynników jej podtrzymujących, którymi może okazać się zwykła rozmowa.
3) Współuczestniczenie
Ludzie w grupie czują jedność i siłę. Wspólna praca tworzy więzi, ale także motywuje pracowników, gdyż wzbudza poczucie odpowiedzialności za całą grupę. Jeśli grupa ma wspólne cele, działa jako jedność. Ludzie w grupie pomagają sobie nawzajem. Im mniejsza grupa, tym większe zaangażowanie. Menedżer może wzmagać poczucie jedności, poprzez przypominanie o wspólnych celach, wyrażanie gratulacji dla całej grupy, organizowanie wspólnych zebrań lub nawet wyjazdy integracyjne. Menedżer może także pokusić się o wspólne świętowanie sukcesów firmy.
4) Możliwość rozwoju
Menedżer stawiający przed swoim zespołem kolejne wyzwania daje mu możliwość zdobywania dodatkowych umiejętności, a to jeden z elementów zwiększający chęć wykonywania danej pracy. Nic nie zabija kreatywności i efektywności jak monotonia. Menedżer powinien jak najczęściej dawać szansę swoim pracownikom na zyskanie dodatkowych kwalifikacji. Najprostszym przykładem jest delegowanie zadań. Ważne jednak, aby zadania były realne, w przeciwnym wypadku doprowadzą do zniechęcenia. Zadaniem menedżera jest ocena, czy dany projekt jest na miarę możliwości pracownika. Istotne jest także uprawnienie pracownika do podejmowania w niektórych sprawach samodzielnych decyzji, co sprawi, iż poczuje się on wyróżniony i obdarzony zaufaniem.
Tak samo jak istnieją sposoby na wzmacnianie motywacji pracowników, istnieją również elementy demotywujące. Najważniejsze z nich to brak pewności siebie, lęk przed niepowodzeniem, brak wiary w zadania, niedoinformowanie, brak szans na rozwój, negatywne opinie. Menedżer powinien umiejętnie walczyć z tymi objawami, zastępując je właśnie pozytywnymi komunikatami i wsparciem.